Wat is eigenlijk "overspannen" en "burn-out"?

25 oktober 2024

Wat is eigenlijk "overspannen" en "burn-out"?

De term burn-out is in de afgelopen jaren populair geworden. Krantenkoppen en sociale media berichten beschrijven een toename van mensen met burn-out klachten. Maar wat is een burn-out nu eigenlijk? En wat is het verschil met overspannen zijn? Hieronder antwoord op deze vragen. 


Stress is nodig om te functioneren. Iedereen kent het wel, een rommelende maag en een hongergevoel. Tijd om te eten! Hongergevoel is een stressprikkel voor het lichaam, als gevolg hiervan komen wij in actie. Heel functioneel! 


Stress zorgt ervoor dat wij in actie komen. Een deadline kan een stressprikkel geven die ons aan het werk zet en zorgt dat wij op tijd het werk af hebben. De balans handhaven tussen stress en stresshantering (het omgaan met de stress) zorgt ervoor dat wij vitaal op het werk zijn. 


Overspanning en burn-out zijn het gevolg van overbelasting door een of meer stressoren waarbij de stresshantering (het omgaan met de stress) onvoldoende toereikend is. Er is sprake van een onbalans. Overspanning wordt gekenmerkt door spanningsklachten, controle verlies en niet meer goed kunnen functioneren.  Daarnaast kan er sprake zijn van vermoeidheid, een gestoorde en/of onrustige slaap, prikkelbaarheid, niet tegen drukte/lawaai kunnen,  piekeren, gejaagd gevoel en concentratieproblemen/vergeetachtigheid. 


Als er sprake is van overspanning en deze klachten blijven langer dan 6 maanden aanhouden, wordt er gesproken over een burn-out. Bij een burn-out staan gevoelens van vermoeidheid en uitputting sterk op de voorgrond. Mentale vermoeidheid kan in dit geval zorgen voor het minder functioneren van je geheugen en je hebt moeite om de aandacht erbij te houden. Ook is er kans op het ontstaan van fysieke lichamelijke klachten. Een burn-out hoeft niet noodzakelijk werk gerelateerd te zijn. 

Stressoren kunnen uit verschillende hoeken komen. Onder andere gebeurtenissen, verplichtingen en problemen, kunnen zorgen voor stress. 


Gebeurtenissen 

Het ziek worden van een naaste

Verhuizen 

Een nieuwe baan 

Trouwen 

Het krijgen van een kind 


Verplichtingen 

Dagelijkse taken, huishouden, zorg voor kinderen en werk 

Hobby's, opleidingen, cursussen, verbouwing 

Contacten met familie, vrienden, buren 

Mantelzorg 


Problemen 

Conflict met baas of collega's 

Conflict in familie of vriendenkring 

Gezondheidsproblemen 

Financiële problemen 

Woonproblemen 


Wat kunnen we doen om de balans tussen stress en het omgaan met de stress goed te houden? 


Iedere dag bewust tijd maken voor een ontspannende activiteit. Zoek voor jezelf uit wat voor jou een ontspannende activiteit is. Voor iedereen is dat anders. Wandelen, koken, sporten zijn voorbeelden van activiteiten die voor ontspanning kunnen zorgen. Maar ook het doen van ontspanningsoefeningen of mindfulness zorgen voor stressverlaging. De natuur in en buiten bewegen. Dit kan in verschillende vormen: wandelen, fietsen, mountainbiken etc. Ook muziek luisteren en dansen zijn bewezen effectief. 

Wat voor een individu, maar ook binnen een teamverband nuttig kan zijn, is om te bekijken en uit te zoeken welke factoren stress veroorzaken. Om vervolgens te kijken hoe hiermee om te gaan. Samen werkzaamheden oppakken of juist de taken verdelen naar de kwaliteiten van ieder individu, zijn mogelijke strategieën. Te grote doelen nastreven kan een toename van stress veroorzaken. Haalbare doelen en het stilstaan bij behaalde doelen, kunnen juist bijdragen bij aan de arbeidsvreugde. 


Inzetten op vitaliteit

Zoals eerder aangegeven liggen de oorzaken voor overspanning of een burn-out zeker niet altijd in de werksfeer, maar kunnen vaak wel een belangrijke rol spelen. Als werkgever kun je veel doen om medewerkers te ondersteunen in hun vitaliteit en daarmee invloed uitoefenen op het voorkomen van deze klachten. Binnen het Vitaliteitshuis bieden we verschillende diensten aan om jouw bedrijf te ondersteunen in het verbeteren of behouden van de vitaliteit van je werknemers! Ook kunnen we je inzicht geven hoe het met de vitaliteit van jouw werknemers gesteld is, middels onze vitaliteitscheck.


door Nadine Goes 26 augustus 2025
Meer Energie op je Werk? Voel jij je soms leeg na een werkdag, zelfs als je fysiek weinig hebt gedaan? Of heb je moeite om je te concentreren? Grote kans dat je werkomgeving niet bepaald bijdraagt aan je energielevel. Het goede nieuws? Je hoeft geen manager of HR-adviseur te zijn om daar iets aan te veranderen. Dit kan je gewoon zelf! En nee – dat betekent niet meteen een abonnement op de sportschool of elke ochtend om 6:00 uur mediteren (mag natuurlijk wél). In deze blog lees je hoe jij op een simpele, haalbare manier kunt bouwen aan meer energie, focus en plezier op je werk. Of terwijl; vitaler op je werk zijn! Wat is vitaliteit eigenlijk? Vitaliteit is méér dan fysiek fit zijn. Het gaat over: Energie hebben om de dag goed door te komen Mentaal lekker in je vel zitten Balans ervaren tussen werk en privé Werkplezier voelen (ja, dat mag gewoon) Je hoeft geen topsporter of zenmeester te zijn. Vitaliteit is voor iedereen – en iedereen kan eraan werken. Zo maak je jouw werkdag relaxter! 1. Kom in beweging – letterlijk Te veel zitten is funest voor je energie – en je rug weet dat als geen ander. Je hoeft geen marathon te lopen om verschil te maken: Loop tijdens een telefoongesprek, je koptelefoon op en gaan! Vraag een collega om een korte lunchwandeling – onze dames van de administratie doen dit bijvoorbeeld elke dag minimaal 2x 15 minuten Doe een paar stretchoefeningen tussendoor (ja, ook bij je bureau) Kleine beweging = een groot effect op je energie en focus. 2. Geef je mentale batterij aandacht Heb je veel aan je hoofd? Voel je je overweldigt of opgejaagd? Dat vreet energie. Wat je kunt doen: Plan elke dag een écht pauzemoment Praat met een collega of vriend als je ergens mee zit. Grote kans dat je het anders op een later moment gaat overdenken Zet je notificaties uit als je focus nodig hebt (Je hebt zelfs speciale focus standen op je telefoon die je zelfs per tijd kan instellen!) Durf aan te geven wanneer het je even te veel wordt, misschien kan je een taak wel samen met een collega doen Wist je dat je via het Vitaliteitshuis ook terecht kunt voor coaching en mentale ondersteuning? Soms is één goed gesprek + een schema al genoeg om weer rust te vinden. 3. Een werkdag is leuker met een beetje gezelligheid Vitaliteit is ook sociaal. Je hoeft niet met iedereen beste vrienden te zijn, maar contact maakt het werken leuker én lichter. Vraag iemand hoe het écht met ze gaat, niet dat standaardzinnetje in de ochtend Deel een compliment of succesmoment Doe mee aan een vitaliteitschallenge of teamactiviteit Hulp nodig bij een frisse start? Soms weet je zelf niet precies waar je moet beginnen – en dat is helemaal oké. Bij Het Vitaliteitshuis, onderdeel van Het Fysiohuis, helpen we je om op een laagdrempelige manier aan jouw vitaliteit te werken. Of je nu: Lichamelijke klachten ervaart Beter wilt omgaan met stress Meer energie en balans zoekt Gewoon weer met plezier wilt werken Wij kijken samen met jou wat je nodig hebt. Geen standaardlijstjes, maar persoonlijke aandacht. Gun jezelf een vitale werkdag Jij verdient een werkomgeving waarin je je goed voelt. Waar je energie van krijgt, in plaats van dat het je leeg trekt. Nieuwsgierig wat het Vitaliteitshuis voor jou kan betekenen? Bekijk de mogelijkheden op onze site en bespreek het met je werkgever.
door Laura Jansen 23 mei 2025
Hoe gezamenlijke activiteiten bijdragen aan vitaliteit op de werkvloer
door Hylke Brouwer 13 januari 2025
Begin het nieuwe jaar goed en investeer in je gezondheid met de Vitaliteitscheck van het Vitaliteitshuis. Onze uitgebreide Vitaliteitscheck brengt je gezondheid en vitaliteit in kaart door middel van online vragenlijst en fysieke metingen. Hierbij krijg je uitgebreid inzicht in hoe je het doet op thema's zoals bewegen, stress, slaap en voeding. Maar ook komen er werk-gerelateerde onderwerpen als werkdruk, werkplezier en werk-privé balans aan bod. Je krijgt van ons een concreet actieplan om je vitaliteit te verbeteren. Hierbij maken we o.a. gebruik van online video's die je kunt bekijken en tips en oefeningen die je kunt doen. Start 2025 vitaal en energiek; ontdek hoe u uw gezondheid kunt optimaliseren met de professionele begeleiding van het Vitaliteitshuis. De vitaliteitscheck duurt ongeveer 1 uur en bieden we nu tijdelijk aan van 120,- voor 99,- euro (inclusief BTW). Heb je interesse of wil je een vitaliteitcheck inplannen? Stuur een email naar info@vitaliteitshuis.nl of bel naar 033-2982594 (nummer van het Fysiohuis).